როდის შეიძლება დასრულდეს კოვიდპანდემია? - რამდენ ხანს გრძელდებოდა პანდემიები?

კორონავირუსის გარდა დედამიწაზე სხვა დაავადებებიც არსებობდა, შესაძლოა, უფრო მომაკვდიბელიც კი, მაგრამ 21-ე საუკუნეში, ტექნოლოგიებისა და მედიცინის განვითარების ხანაში, მეცნიერებს მაინც დიდი დრო დასჭირდათ ვაქცინის შესაქმნელად.

ახლა ვნახოთ, დაახლოებით რამდენი ხანი გრძელდებოდა პანდემიები და რამდენ ხანში შესაძლოა დამთავრდეს კოვიდპანდემია.

⚪ შავი ჭირი

შავი ჭირი მსოფ­ლი­ოს მე­თო­თხმე­ტე სა­უ­კუ­ნე­ში მო­ე­დო. ზო­გი­ერ­თი ცნო­ბის მი­ხედ­ვით, და­ა­ვა­დე­ბამ გლო­ბა­ლუ­რი მას­შტა­ბით, 200 მი­ლი­ო­ნამ­დე ადა­მი­ა­ნი იმ­სხვერ­პლა.

ეპი­დე­მია ზო­გან დღემ­დე იჩენს თავს, თუმ­ცა რად­გა­ნაც არ­სე­ბობს მკურ­ნა­ლო­ბის შე­სა­ბა­მი­სი სა­შუ­ა­ლე­ბე­ბი, მისი გავ­რცე­ლე­ბის მას­შტა­ბე­ბი შემ­ცი­რე­ბუ­ლია.

შავი ჭი­რის ეპი­დე­მია მე-14 სა­უ­კუ­ნის და­სა­წყი­სი­დან გავ­რცელ­და და 1351 წელს დას­რულ­და.

მარ­თა­ლია, პან­დე­მი­ის დას­რუ­ლე­ბის თა­რი­ღად 1351 წელი ით­ვლე­ბა, მაგ­რამ და­ა­ვა­დე­ბა XV სა­უ­კუ­ნის ბო­ლომ­დე რე­გუ­ლა­რუ­ლად იჩენ­და თავს.

გან­სა­კუთ­რე­ბით დიდი აფეთ­ქე­ბა იყო 1361-1369 წლებ­ში.

⚪ ქო­ლე­რა

ქო­ლე­რა ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე რთუ­ლად და­სა­მარ­ცხე­ბე­ლი სენი აღ­მოჩ­ნდა. ის მსოფ­ლი­ო­ში მე-19, მე-20 სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში მძვინ­ვა­რებ­და.

პან­დე­მი­ის და­წყე­ბის თა­რი­ღად 1817 წელი მი­იჩ­ნე­ვა, რის შემ­დე­გაც ქო­ლე­რას პან­დე­მია შვიდ­ჯერ გა­მო­ცხად­და. გარ­კვე­უ­ლი პე­რი­ო­დის გან­მავ­ლო­ბა­ში და­ა­ვა­დე­ბე­ბის შემ­თხვე­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბა მცირ­დე­ბო­და, ხოლო შემ­დეგ ახა­ლი ძა­ლით იფეთ­ქებ­და ხოლ­მე.

სა­ყუ­რა­დღე­ბოა, რომ მისი კე­რე­ბი სრუ­ლად გამ­ქრა­ლი არ არის და პე­რი­ო­დუ­ლად სხვა­დას­ხვა ქვე­ყა­ნა­ში ეპი­დე­მია ამ დრომ­დე იჩენს ხოლ­მე თავს.

• აუცილებლად წაიკითხე:

დაავადება მოულოდნელად გაქრება - ფსიქოლოგი, რომელმაც კორონავირუსი იწინასწარმეტყველა, დასასრულსაც გვიყვება

⚪ „ის­პან­კას“ პან­დე­მია

ეს არის ერთ-ერთი უკა­ნას­კნე­ლი პან­დე­მია კო­რო­ნა­ვირუ­სამ­დე, რო­მელ­მაც მთე­ლი მსოფ­ლი­ოს მას­შტა­ბით მი­ლი­ო­ნო­ბით ადა­მი­ა­ნი იმ­სხვერ­პლა. თა­ვი­სი ხა­სი­ა­თით, მას­შტა­ბი­თა თუ მკურ­ნა­ლო­ბის მე­თო­დე­ბით მკვლე­ვა­რე­ბი არა­ერთ პა­რა­ლელს ავ­ლე­ბენ კო­ვიდ პან­დე­მი­ას­თან.

„ეს­პა­ნუ­რი გრი­პის“, იგი­ვე H1N1-ის გავ­რცე­ლე­ბა 1918 წლის სექ­ტემ­ბერ­ში და­ი­წყო.

ეს არის „ღო­რის გრი­პის“ სა­ხე­ლით ცნო­ბი­ლი ვირუ­სის ერთ-ერთი სა­ხეს­ხვა­ო­ბა. მსოფ­ლი­ოს მას­შტა­ბით ვირუ­სით 550 მი­ლი­ო­ნი ადა­მი­ა­ნი და­ინ­ფი­ცირ­და, რაც დე­და­მი­წის იმ­ჟა­მინ­დე­ლი მო­სახ­ლე­ო­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით 29,5%-ს შე­ად­გენ­და.

⚪ 2009 წლის გრი­პის პან­დე­მია

ეს არის პან­დე­მია, რო­მე­ლიც შე­და­რე­ბით მალე დას­რულ­და. პან­დე­მია ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ 2009 წლის 27 აპ­რილს გა­მო­ა­ცხა­და.

2009 წლის დე­კემ­ბრის­თვის მსოფ­ლი­ოს უკვე ჰქონ­და გრი­პის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ვაქ­ცი­ნა.

ვაქ­ცი­ნის შე­მუ­შა­ვე­ბა შე­და­რე­ბით უფრო სწრა­ფად მო­ხერ­ხდა, რად­გა­ნაც, მეც­ნი­ე­რებს უკვე ჰქონ­დათ ამა­ვე ვირუ­სის გან­სხვა­ვე­ბუ­ლი სა­ხეს­ხვა­ო­ბის ვაქ­ცი­ნა და მას­ზე მუ­შა­ო­ბის გა­მოც­დი­ლე­ბა.

⚪ კო­რო­ნა­ვირუ­სის პან­დე­მია

2020 წელს აფეთქებული ვირუსი მომაკვდინებელი და საზიანოა ყველა ასაკის წარმომადგენლისთვის, განსკუთრებით ხანდაზმულებისთვის.

მნიშვნელოვანია ის ფაქტი, რომ ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა უკვე არსებობს და ექიმბემაც მკურნალობის გზები შეისწავლეს.

ამბობენ იმასაც, რომ ვირუსმა მუტაცია განიცადა და ახლა უფრო მსუბუქ ფორმაში მიმდინარეობს, თუმცა ლეტალური შედეგები მაინც ხშირია.

ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­ში ჯერ­ჯე­რო­ბით ვერ ასა­ხე­ლე­ბენ პან­დე­მი­ის დას­რუ­ლე­ბის სა­ვა­რა­უ­დო თა­რიღს, თუმ­ცა ზო­გი­ერთ მეც­ნი­ერს პო­ზი­ტი­უ­რი პროგ­ნო­ზი აქვს.

მა­გა­ლი­თად, ოქსფორ­დის უნი­ვერ­სი­ტე­ტის პრო­ფე­სო­რი ჯონ ბელი ამ­ბობს, რომ თუ პო­ზი­ტი­უ­რი მო­ლო­დი­ნე­ბი გა­მარ­თლდე­ბა, მსოფ­ლიო ჩვე­ულ ცხოვ­რე­ბას 2021 წლის გა­ზა­ფხუ­ლის­თვის და­უბ­რუნ­დე­ბა.

⚪ აგრეთვე წაიკითხეთ:

რომელ ვაქცინას მიიღებს საქართველო?

„რემდესივირი“ საქართველოში ორ კვირაში იქნება, მაგრამ აფთიაქში არ გაიყიდება - გამყრელიძე