პიროვნული ზრდის მენტორი თამარ კვარაცხელია სოციალურ ქსელში ემოციურ პოსტს ავრცელებს, სადაც მანიპულაციის საწინააღმდეგო 10 ფსიქოლოგიურ თავდაცვის ტექნიკას გვიზიარებს.
იგი საზოგადოებას ურჩევს, რომ როგორც შეამჩნევთ მანიპულატორს, მნიშვნელოვანია მის მიმართ, ქვემოთ შემოთავაზებული ფსიქოლოგიური თავდაცვის ტექნიკის გამოყენება და ამავდროულად, გათვალისწინებული იქნეს შემდეგი წესები: მკაფიო ვერბალური ფორმულირებები, სწორად შერჩეული ინტონაცია, თქვენი სრულყოფილი პასუხი.
„მანიპულაციის საწინააღმდეგო 10 ფსიქოლოგიური თავდაცვის ტექნიკა:
შეგხვედრიათ მსგავსი?
როგორც შეამჩნევთ მანიპულატორს, მნიშვნელოვანია მის მიმართ, ქვემოთ შემოთავაზებული ფსიქოლოგიური თავდაცვის ტექნიკის გამოყენება და ამავდროულად, გათვალისწინებული იქნეს შემდეგი წესები: მკაფიო ვერბალური ფორმულირებები, სწორად შერჩეული ინტონაცია, თქვენი სრულყოფილი პასუხი, რომელიც მიიღწევა პასუხის გაცემამდე პაუზის გაკეთებით, ნელი რეაგირებით და არსებული სივრცისკენ მიმართვით.
ახლა, მოდით განვიხილოთ მანიპულირების არასასურველი ან შეუსაბამო მცდელობების დაბლოკვის რამდენიმე ეფექტური გზა.
ტექნიკა 1.
დაუსრულებელი განმარტების ტექნიკა.
ეს გამოიყენება მაშინ, როდესაც თქვენი საკომუნიკაციო პარტნიორი ემოციურად მოითხოვს რაღაცას ან გადანაშაულებთ რაღაცაში. ამ შემთხვევაში, გაარკვიეთ რაც შეიძლება მეტი დეტალი და დააზუსტეთ ყველაფერი, რაც მის თავს ხდება, წამოყვედრების, ახსნა-განმარტებების ან გამართლებების გარეშე. თქვენმა პარტნიორმა შეიძლება გაზარდოს ზეწოლა, რაც წინააღმდეგობის გაწევისკენ გიბიძგებთ, მაგრამ მტკიცედ უნდა შეინარჩუნოთ პოზიცია, რა დროსაც ცდილობთ გაიგოს მეორე ადამიანის აზრი. სწორი კითხვის დასმის უნარი, რომელიც მოითხოვს მნიშვნელოვან და დეტალურ პასუხს, ააქტიურებს ინტელექტუალურ ძალისხმევას. კითხვის დასმა ან მასზე პასუხის გაცემა არსებითად მოითხოვს ფიქრს და, შესაბამისად, ენერგიის ნაწილის ემოციურიდან რაციონალურ ნაკადზე გადატანას. გარდა ამისა, აქ იგებთ იმ დროს, რომელსაც პარტნიორი პასუხის მოფიქრებაში ხარჯავს. ამრიგად, განმარტებითი კითხვის დასმით, ჩვენ ვიგებთ დროსა და ენერგიას, რათა თავიდან ავიცილოთ გრძნობების დათრგუნვა.
ტექნიკა 2.
გარეგანი თანხმობის, ანუ ნისლის შექმნის ტექნიკა.
ეს ტექნიკა განსაკუთრებით ეფექტურია უსამართლო კრიტიკის ან აშკარა უხეშობის წინააღმდეგ. თავდაჯერებული ადამიანი გარეგნულად ეთანხმება, თუმცა შეიძლება არ შეცვალოს თავისი პოზიცია. მაგალითად: „რა მოულოდნელი აზრია! უნდა განვიხილო...“; „ვიფიქრებ, როგორ ჩავრთო ეს ჩემს სამუშაოში“; „ვიფიქრებ, ეს მე მეხება თუ არა“; „შესაძლოა...“.
ტექნიკა 3.
გაჭედილი ფირფიტის ტექნიკა.
თავდასხმის საპასუხოდ, მოპასუხე აყალიბებს ლაკონურ ფრაზას, რომელიც შეიცავს თავდამსხმელისთვის მნიშვნელოვან ინფორმაციას. ფრაზა უნდა იყოს ისეთი, რომ მისი რამდენჯერმე გამეორება შესაძლებელი იყოს საუბრისას შეფერხების გარეშე. ფრაზა უნდა წარმოითქმებოდეს როგორც „გაჭედილი ფირფიტა (პლასტინკა)“ იგივე ინტონაციით. ტონი არ უნდა იყოს არც „ცივი“ და არც „შხამიანი“. ეს ტექნიკა ძველია: თავდაპირველად, ზუსტად უთხარით, რის თქმასაც გინდათ. შემდეგ უთხარით, რის თქმასაც აპირებთ. შემდეგ კი ზუსტად განუმარტეთ, რაც უთხარით.
ტექნიკა 4.
ინგლისელი პროფესორის ტექნიკა.
პარტნიორი თავაზიანად გამოთქვამს ეჭვს იმის შესახებ, რომ ვიღაცის მოთხოვნის შესრულება არ არღვევს მის პირად უფლებას: „ჯორჯ, შეგიძლია ცოტა უფრო ნელა და მოკლე წინადადებებით ისაუბრო, რომ უფრო ზუსტად ვთარგმნო?“ „ვშიშობ, რომ არა... ალბათ შეამჩნევდით, სწრაფად და გრძელი წინადადებებით საუბარი ჩემი პიროვნების ნაწილია“. შესაძლო პასუხები: „ეს ჩემი შეხედულებების საკითხია“. „თუ ამას გავაკეთებ, აღარ ვიქნები მე“; „ ვერ წარმომიდგენია ამის გაკეთება, ეს არ შეესაბამება ჩემს წარმოდგენას საკუთარ თავზე“.
ტექნიკა 5.
სიმშვიდე და გადგომა.
ეფექტური ფსიქოლოგიური დაცვა მოითხოვს, ფსიქოლოგიურ სიცივესა და გადგომის გარკვეულ ცოდნის დონეს. ბრაზი, შიში, მძვინვარება, გაოცება და სიხარულისას უნდა შეიკავოს თავი, სანამ რაიმე კონკრეტული ფსიქოლოგიურ თავდაცვის ქმედებას განახორციელებს. თუ ასეთი ემოციის სრულად შეკავება რთულია, ის უნდა გაართულოს და გარდაიქმნას, მაგალითად: რისხვა და სიძულვილი - სარკაზმად , შიში და გაოცება - სიფრთხილედ, სიხარული - ირონიად და ა.შ. თუ გაბრაზდებით ან იმედგაცრუებული დარჩებით, წააგებთ.
ტექნიკა 6.
დამატებითი ფაქტორების პოვნა და ჩართვა, რომლებსაც შეუძლიათ სიტუაციაზე გავლენის მოხდენა.
ყოველთვის არსებობს პოტენციური სიტუაციური ძალები, რომლებიც ჩვენს სასარგებლოდ მუშაობენ - იქნება ეს დრო, ადამიანები, სოციალური სტერეოტიპები თუ სხვა თანმხლები მოვლენები. ყველაფერი, რაც მანიპულატორმა სიტუაციიდან გამორიცხა და საკუთარ საჭიროებებზე „მოარგო“, შეიძლება სასარგებლო იყოს. ვინმემ სახლში დაგეგმა შეხვედრა? - გარეთ გადაიტანეთ! ცდილობენ თუ არა პირადად თქვენზე გავლენის მოხდენას? - თემა ჯგუფურად წამოსწიეთ! შეცვალეთ სიტუაციური ჩარჩო ისე, რომ ის მანიპულატორისთვის უცხო გახდეს და თქვენთვის დამატებითი სარგებელი შექმნას.
ტექნიკა 7.
წინასწარი ვარჯიში სხვის ტერიტორიაზე.
პერიოდულად, ღირს ისეთი ქცევის დაპრაქტიკება, რაც თქვენთვის არატიპიურია - თქვენი ჩვეული როლისა და პიროვნების საზღვრების დარღვევა. ერთი მხრივ, ეს ზრდის თქვენს ქცევის თავისუფლებას, მეორე მხრივ, ნაკლებად პროგნოზირებადს გხდით.
ტექნიკა 8.
არ მიიღოთ სხვისი შეფასება სიტუაციის შესახებ.
თუ თქვენ მიიღეთ სხვისი შეფასება სიტუაციის შესახებ და დაიწყეთ მოქმედებების დაგეგმვა მის შესაბამისად, მანიპულატორმა მიაღწია თავის მიზანს. თქვენ არა მხოლოდ უნდა უარყოთ მათი სიტუაციური ჩარჩოები, არამედ შესთავაზოთ სიტუაციის საკუთარი შეფასება. თქვენი გათავისუფლება სხვისი დაწესებული ჩარჩოებისგან შეიძლება დაიწყოს ფრაზით: „ახლა კი გეტყვით, როგორ ვხედავ ამ ყველაფერს...“ - და შემდეგ შეგიძლიათ დახატოთ სიტუაციური სურათი თქვენთვის შესაფერისი პერსპექტივიდან.
ტექნიკა 9:
თუ შესაძლებელია, მოერიდეთ გარედან დაკისრებული ვალდებულებების აღებას.
უმჯობესია გაუძლოთ მოკლევადიან ფინანსურ დანაკარგებს, ფულის, დროისა და ენერგიის მოკლევადიანი დანაკარგები განიცადოთ, ვიდრე გარედან ერთი შეხედვით არაკრიტიკული ვალდებულებების აღება. მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანია თქვენი ვალდებულებები საკუთარი თავის მიმართ.
ტექნიკა10.
ურთიერთობების შეცვლის უნარი.
გახსოვდეთ, რომ ნებისმიერი ინტერპერსონალური სიტუაცია შექცევადია: თქვენ ყოველთვის შეგიძლიათ უკან დაიხიოთ ნებისმიერი ინტერპერსონალური სიტუაციიდან და უთხრათ მაკონტროლებელ და მანიპულატორ ადამიანს (იქნება ეს უფროსი, მეუღლე, პოლიტიკოსი და ა.შ.): „შემიძლია გავაგრძელო ცხოვრება შენი სიყვარულის, მეგობრობის, სითბოს ან ძალადობის გარეშე, მაშინაც კი, თუ ეს ცხოვრება ჩემთვის რთულია - თუ არ შეწყვეტ A-ს კეთებას და დაიწყებ B-ს კეთებას“, - წერს თამარ კვარაცხელია.
ასევე დაგაინტერესებთ:
