პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის მაგისტრი, ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორი ანთროპოლოგიისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საკითხებში გიორგი ფხაკაძე სოციალურ ქსელში პოსტს აქვეყნებს, სადაც წერია, რომ მეცნიერებმა კიბოს უჯრედების ნორმალურ მდგომარეობაში დაბრუნების გზა აღმოაჩინეს.
„მეცნიერებმა კიბოს უჯრედების ნორმალურ მდგომარეობაში დაბრუნების გზა აღმოაჩინეს.
კიბო გლობალურად სიკვდილიანობის წამყვანი მიზეზია და მნიშვნელოვანი საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის გამოწვევაა, რაც მილიონობით ადამიანის, ოჯახის და ჯანდაცვის სისტემების დიდ ზეწოლას იწვევს. საქართველოში, სადაც კიბოს შემთხვევები მზარდია, ამ გამოწვევის გადასაჭრელად ტრადიციულ მიდგომებზე ბევრად ინოვაციური გადაწყვეტები გვჭირდება. კორეელმა მეცნიერებმა სენსაციური კვლევა გამოაქვეყნეს, რომელიც კიბოს მკურნალობის ახალ გზას გვთავაზობს-კიბოს უჯრედების განადგურების ნაცვლად, მათი ნორმალურ, ჯანმრთელ მდგომარეობაში დაბრუნებას.
აღმოჩენა:
კორეელმა მკვლევრებმა ნორმალური უჯრედების გენების ქსელის შესასწავლად მოწინავე ციფრული მოდელები შექმნეს. მათ ყურადღება გაამახვილეს უჯრედული დიფერენციაციის პროცესზე პასუხისმგებელ მოლეკულებზე—პროცესზე, რომლის დროსაც უჯრედები სპეციფიკურ ფუნქციას იძენენ. კიბოს უჯრედებში ამ მოლეკულების მიზანმიმართულად ჩახშობით, მკვლევრებმა შეძლეს უჯრედების ნორმალურ მდგომარეობაში დაბრუნება.
ეს ინოვაციური მიდგომა დადასტურდა ციფრული სიმულაციების, მოლეკულური ექსპერიმენტებისა და ცხოველებზე ჩატარებული კვლევების მეშვეობით, რაც დამაიმედებელ შედეგებს აჩვენებს. აღნიშნული მეთოდი ეფექტურად ანეიტრალებს კიბოს უჯრედებს მათი განადგურების გარეშე, რაც ტრადიციული თერაპიებისგან გამოწვეული გვერდითი მოვლენების თავიდან აცილებას ნიშნავს.
გარდა ამისა, მკვლევრებმა იგივე მეთოდი გამოიყენეს თაგვების ტვინის უჯრედებში და მსგავსი მოლეკულები აღმოაჩინეს, რაც მიუთითებს, რომ ეს მიდგომა შესაძლოა სხვა ტიპის კიბოზეც იყოს გამოყენებული (1).
საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის მნიშვნელობა.
გლობალური პერსპექტივა:
ტრადიციული კიბოს მკურნალობა, როგორიცაა ქიმიოთერაპია და სხივური თერაპია, ხშირად მძიმე გვერდით მოვლენებს იწვევს, რადგან ისინი აზიანებენ როგორც კიბოს, ასევე ჯანმრთელ უჯრედებს. ეს გვერდითი მოვლენები არა მხოლოდ ამცირებს პაციენტების ცხოვრების ხარისხს, არამედ ზეწოლას ახდენს ჯანდაცვის სისტემებზეც, განსაკუთრებით დაბალი და საშუალო შემოსავლის ქვეყნებში.
კიბოს უჯრედების ნორმალურ მდგომარეობაში დაბრუნების მეთოდის აღმოჩენა შესაძლოა მნიშვნელოვნად შეამციროს ეს გვერდითი მოვლენები, რაც უფრო ეფექტიან და პაციენტზე ორიენტირებულ მკურნალობას შექმნის. გლობალური საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სისტემებისთვის ეს მიდგომა ნიშნავს ნაკლებ ჰოსპიტალიზაციას, შემცირებულ ხარჯებს და პაციენტებისთვის უკეთეს გრძელვადიან შედეგებს.
საქართველოს გამოწვევები:
საქართველოში ბევრი პაციენტი კიბოს მკურნალობისთვის უცხოეთში, ძირითადად თურქეთსა და ევროპაში, მიემგზავრება. ეს პრაქტიკა ქვეყანაში კიბოს მკურნალობის თანამედროვე სერვისების ნაკლებობას უსვამს ხაზს და მიუთითებს ჯანდაცვის სისტემის მოდერნიზაციის საჭიროებაზე. საზღვარგარეთ მკურნალობისთვის გაწეული ფინანსური და ემოციური დანახარჯები განსაკუთრებულად ამძიმებს პაციენტებს და მათ ოჯახებს.
ამ პრობლემის მოსაგვარებლად, მნიშვნელოვანია, რომ საქართველოს სამედიცინო დაწესებულებებმა მიიღონ საერთაშორისო აკრედიტაცია, როგორიცაა Accreditation Canada (AC) ან Joint Commission International (JCI). ეს სტანდარტები არა მხოლოდ უსაფრთხოებასა და ხარისხზე მიანიშნებს, არამედ საშუალებას აძლევს კლინიკებს, დანერგონ ინოვაციური მკურნალობის მეთოდები, მათ შორის პროტონული თერაპია და, შესაძლოა, კიბოს უჯრედების ნორმალიზაციის ეს ახალი მიდგომა.
აკრედიტებული კლინიკები ასევე უკეთ არიან მზად ჩაერთონ გლობალურ კვლევებსა და ინიციატივებში, რაც ახალი ტექნოლოგიებისა და მკურნალობის მეთოდების უფრო სწრაფად დანერგვას უწყობს ხელს.
საქართველოს მომავალი გზა:
საქართველოში აღნიშნული კვლევის შედეგების გათვალისწინებით მნიშვნელოვანია ეროვნული ჯანდაცვის სტრატეგიის გათანამედროვება. ამისთვის საჭიროა:
• ჯანდაცვის ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაცია, მათ შორის, პროტონული თერაპიის ტექნოლოგიის დანერგვა;
• საერთაშორისო აკრედიტაციის მიღება, რათა გაუმჯობესდეს უსაფრთხოება, ხარისხი და ინოვაციების დანერგვის მზაობა;
• ადგილობრივი კიბოს მკურნალობის სისტემის გაძლიერება, რათა შემცირდეს უცხოეთში მკურნალობის საჭიროება.
ეს ინიციატივები არა მხოლოდ გააუმჯობესებს პაციენტთა მოვლას, არამედ გაზრდის ნდობას საქართველოს ჯანდაცვის სექტორის მიმართ.
დასკვნა
ეს კვლევა კიბოს მკურნალობის ახალ ეტაპს აყალიბებს. კიბოს უჯრედების ნორმალურ მდგომარეობაში დაბრუნებაზე ორიენტირება, მათი განადგურების ნაცვლად, ახალ შესაძლებლობებს აჩენს უფრო უსაფრთხო და ეფექტიანი თერაპიებისთვის.
საქართველოსთვის ამ აღმოჩენის მნიშვნელობა განსაკუთრებით დიდია. კიბოს მზარდი ტვირთის და უცხოეთში მკურნალობის ტენდენციის ფონზე, საერთაშორისო აკრედიტაციის მიღება და ინოვაციური მეთოდების დანერგვა ხელს შეუწყობს ჯანდაცვის სისტემის ტრანსფორმაციას. ეს ნაბიჯები უზრუნველყოფს მსოფლიო დონის კიბოს მკურნალობას ქვეყნის შიგნით, რაც შეამსუბუქებს პაციენტებისა და მათი ოჯახების ემოციურ და ფინანსურ ტვირთს.
მიუხედავად იმისა, რომ კვლევას დამატებითი ტესტირება სჭირდება, ეს გარღვევა გვახსენებს მეცნიერების და ინოვაციების პოტენციალს გლობალური ჯანმრთელობის გაუმჯობესებაში. საქართველოსა და მთელ მსოფლიოში პაციენტებისთვის ეს იმედის შუქურაა მომავლისთვის, სადაც კიბოს მკურნალობა უფრო ხელმისაწვდომი, უსაფრთხო და ეფექტიანი იქნება“,- წერს გიორგი ფხაკაძე.
ასევე დაგაინტერესებთ:
⭕„რა ლამაზი ხარ“ - ევა ბარბაქაძე ახალ ფოტოებს გვიზიარებს
⭕ზოდიაქოს ის ნიშნები, რომელთათვისაც 2025 წლის პირველი თვეები განსაკუთრებით წარმატებული იქნება
