„ბოთლის წყალი: ნამდვილად უსაფრთხოა თუ უბრალოდ ფასი დამატებით ხარისხზე? - ამ სათაურით აქვეყნებს სოციალურ ქსელში ვრცელ პოსტს პროფესორი, მედიცინის დოქტორი, საზოგადოებრივი ჯანდაცვის მაგისტრი, ფილოსოფიის მეცნიერებათა დოქტორი ანთროპოლოგიისა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საკითხებში გიორგი ფხაკაძე.
„დღეს ბოთლის წყლის მოხმარება მზარდი ტენდენციაა მთელ მსოფლიოში, მათ შორის საქართველოშიც.
ბევრისთვის ბოთლის წყალი სიმბოლოა სისუფთავის, ხარისხისა და ჯანმრთელობის დაცვის, თუმცა, უნდა დავფიქრდეთ - რა ვყიდულობთ სინამდვილეში?
ბოთლის წყლის რეალური სურათი
ბოთლის წყლის ბაზარი გლობალურად მილიარდობით დოლარად ფასდება. 2021 წელს მსოფლიო ბაზრის ღირებულებამ 300 მილიარდ დოლარს გადააჭარბა (1).
თუმცა, კვლევები ცხადყოფს, რომ ბოთლის წყალი ხშირად არ არის ბევრად უფრო სუფთა, ვიდრე ონკანის წყალი.
„ბოთლის წყლის შეძენისას ხშირად ვიხდით არა წყლის ხარისხისთვის, არამედ მისი შეფუთვისა და მარკეტინგისთვის. საჭიროა გავითვალისწინოთ, რომ ზოგიერთი ბოთლის წყალი, რეალურად, ონკანის წყლის გადამუშავებული ვარიანტია,“ - აღნიშნავს პროფესორი გიორგი ფხაკაძე.
პოტენციური რისკები ბოთლის წყალში
1. მიკროპლასტიკები:
კვლევებმა აჩვენა, რომ ბოთლის წყლის 90%-ზე მეტი მიკროპლასტიკების ნაწილაკებს შეიცავს. ეს ნაწილაკები შეიძლება მოხვდეს ორგანიზმში და სერიოზული გავლენა იქონიოს ჯანმრთელობაზე (2).
2. ქიმიური დამაბინძურებლები:
ბოთლის წყალში ზოგჯერ აღმოჩენილია ისეთი ქიმიური ნივთიერებები, როგორიცაა ბისფენოლი A (BPA), რომელიც დაკავშირებულია ენდოკრინულ დარღვევებთან (3).
3. გარემოს დაცვითი საკითხები:
ბოთლის პლასტმასის წარმოება და გადამუშავება დიდ ზიანს აყენებს გარემოს. საქართველოში, ყოველწლიურად, მილიონობით პლასტმასის ბოთლი ნაგავსაყრელებზე ხვდება, რაც მდგრადობის სერიოზული გამოწვევაა (4).
ონკანის წყალი საქართველოში
საქართველოში ონკანის წყლის ხარისხი ხშირად არ განიხილება. პროფესორი ფხაკაძე აღნიშნავს:
„ონკანის წყალი, ხშირ შემთხვევაში, უსაფრთხოა სასმელად, თუმცა საჭიროა მისი პერიოდული კონტროლი და საზოგადოებაში ცნობიერების ამაღლება. საქართველოში ონკანის წყლის ანალიზი უნდა გახდეს უფრო ხელმისაწვდომი და გამჭვირვალე.“
როგორ უნდა შევინარჩუნოთ ჯანმრთელობა და გარემო?
1. გადავამოწმოთ წყლის წყაროები: ბოთლის ან ონკანის წყლის მოხმარებისას მნიშვნელოვანია გავიგოთ, საიდან მოდის ეს წყალი.
2. გავზარდოთ ონკანის წყლის ნდობა: ვთხოვოთ ადგილობრივ მთავრობას რეგულარული კონტროლისა და გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა.
3. ვამციროთ პლასტმასის მოხმარება: გამოვიყენოთ მრავალჯერადი წყლის ბოთლები და ავირიდოთ ერთჯერადი პლასტმასის გამოყენება.
გლობალური და ადგილობრივი სტატისტიკა
გლობალური მონაცემებით, ყოველწლიურად 500 მილიარდზე მეტი პლასტმასის ბოთლი იწარმოება, რომელთაგან მხოლოდ 9% გადამუშავდება (5). საქართველოში მსგავსი სტატისტიკა ჯერ არ არსებობს, თუმცა ადგილობრივი კვლევები აჩვენებს, რომ ქალაქის მოსახლეობის დიდი ნაწილი ონკანის წყალს ბოთლის წყლით ანაცვლებს, რაც მიუთითებს საზოგადოებაში სანდოობის ნაკლებობაზე.
დასკვნა
ბოთლის წყალი ხშირად წარმოდგენილია როგორც ჯანმრთელობისთვის უკეთესი არჩევანი, თუმცა რეალური სურათი შესაძლოა სრულიად განსხვავებული იყოს. საქართველოში საჭიროა წყალმომარაგების ხარისხის კონტროლი და საზოგადოების უკეთ ინფორმირება.
პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, როგორც ჯანდაცვის სისტემის აქტიური მხარდამჭერი, განაგრძობს საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლებას და მდგრადი ჯანდაცვის პრინციპების პოპულარიზაციას. მისი სიტყვებით: „ჩვენ უნდა ვიზრუნოთ არა მხოლოდ ჩვენს ჯანმრთელობაზე, არამედ გარემოზე, რომელიც ჩვენი საერთო სახლია“, - წერს გიორგი ფხაკაძე.
⭕ ასევე დაგაინტერესებთ:
