სახელების შეშლა საუბრის დროს არის ჩვეულებრივი ფსიქოლოგიური ფენომენი და მას რამდენიმე მნიშვნელოვანი მიზეზი აქვს:
გონების ასოციაციური სტრუქტურა: ადამიანის გონება ორგანიზებულია ასოციაციურად, რაც ნიშნავს, რომ ერთ კატეგორიაში მყოფ სახელებს (მაგ., მეგობრების, ოჯახის წევრების) ხშირად ერთმანეთთან აკავშირებს. მაგალითად, ადამიანმა შეიძლება შემთხვევით დაუძახოს თავის მეგობარს ძმის სახელი, რადგან ორივე მათგანი „ახლობლების“ ჯგუფში შედის. ეს ასევე შეიძლება მოხდეს იმ შემთხვევაში, თუ ადამიანებს საერთო მახასიათებლები აქვთ, რაც გონებაში მათ ერთმანეთთან აკავშირებს.
სწრაფი საუბარი და მეხსიერების გადატვირთვა: საუბრისას გონება სწრაფად უნდა ამუშავებდეს ინფორმაციას. როცა გონება გადატვირთულია ან ადამიანი სტრესშია, ეს პროცესები შეფერხებულია, რაც ხშირად არასწორი სახელის გამოყენებას იწვევს.
ემოციური ფაქტორები: როცა ადამიანი ემოციურად ძლიერად არის დაკავშირებული კონკრეტულ პირთან, მისი სახელი შეიძლება უფრო ხშირად „გამოიძახოს“ გონებამ. მაგალითად, დედები ხშირად შვილების სახელებს ერთმანეთში ურევენ, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ორივე მათგანი ახლოს ჰყავთ და ემოციურად ძლიერ კავშირია მათთან.
გაუაზრებელი დაძახება: ხანდახან ადამიანები ავტომატურად, გაუაზრებლად ახსენებენ სხვების სახელებს, რასაც ფსიქოლოგები „გაცნობიერებული ავტომატიზმის“ პროცესს უწოდებენ. საუბრისას სწრაფად მოქმედებამ, განსაკუთრებული დაკვირვების გარეშე, შეიძლება გამოიწვიოს მსგავსი შეცდომები.
ასევე დაგაინტერესებთ:
🎥 რატომ გვიჭირს გადაწყვეტილების მიღება და როგორ დავძლიოთ შიშები? - ფსიქოლოგის რჩევები
