საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, WHO-ს ექსპერტი, Relief International-ის მმართველი საბჭოს დირექტორი და გაეროს გენერალური მდივნის ყოფილი მრჩეველი პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება ჯანდაცვის სექტორში, როგორც საქართველოში, ასევე საერთაშორისო დონეზე, სოციალურ ქსელში საზოგადოებას პერიოდულად უზიარებს სასარგებლო რჩევებს.
ამჯერად იგი საზოგადოებას ახალ ინფორმაციას უზიარებს, სადაც შიმშილზე, ავტოფაგიასა და ფარულ საფრთხეებზე საუბრობს:
„შიმშილი — დავიწყებული ბუნებრივი წამალი თუ ფარული საფრთხე?
როცა შიმშილს ვგრძნობთ და კუჭი ხმაურობს, ეს მხოლოდ საკვების მოთხოვნა არ არის. სინამდვილეში, თქვენი სხეული ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ სამკურნალო პროცესს აინთებს — მას ავტოფაგია ჰქვია, რაც ბერძნულად ნიშნავს “თვითშეჭმას”.
რა არის ავტოფაგია?
ეს არის უჯრედების თვითგაწმენდის მექანიზმი. ორგანიზმი შლის დაავადებულ, ასაკოვან ან დაზიანებულ უჯრედულ სტრუქტურებს — მათ შორის მიტოქონდრიებსა და ცილებს — და ამ მასალებს ხელახლა იყენებს ენერგიისა და განახლებული უჯრედების შესაქმნელად.
რა დროს აქტიურდება ავტოფაგია?
როდესაც საკვების მიღებას აჩერებთ 14–16 საათით ან მეტით, ორგანიზმში ინსულინის დონე იკლებს და უჯრედები გადადიან თვითგაწმენდის რეჟიმში.
ეს ბუნებრივი პროცესია, რომელიც ჩვენს წინაპრებს ხშირად ჰქონდათ, როცა საკვები არ იყო მარტივად ხელმისაწვდომი.
მეცნიერება ამას ადასტურებს:
იაპონელმა მეცნიერმა იოშინორი ოსუმიმ 2016 წელს ნობელის პრემია მიიღო ავტოფაგიის მექანიზმის აღმოჩენისთვის. კვლევებმა აჩვენა, რომ შიმშილის პერიოდები (ფასტინგი) ამცირებს ალცჰაიმერის, პარკინსონის, დიაბეტისა და გულის დაავადებების რისკს.
თუმცა მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ: ფასტინგი ყველასთვის არ არის უსაფრთხო!
ვის არ უნდა მიჰყვეს ფასტინგს ექიმის ზედამხედველობის გარეშე?
• ეპილეფსიით (მოლიების მქონე) ადამიანები
• ორსულები და მეძუძური დედები
• ბავშვები და მოზარდები
• დიაბეტით ან ინსულინზე დამოკიდებული პირები
• ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანები
• მათ, ვინც რეგულარულად იღებს მედიკამენტებს
შესაძლო გვერდითი ეფექტები ფასტინგისას:
• თავბრუდახვევა და სისუსტე
• შფოთვა და გაღიზიანება
• კონცენტრაციის დაკარგვა
• მომატებული გულისცემა
• წონაში უკონტროლო კლება
• სისხლში შაქრის მკვეთრი ვარდნა (ჰიპოგლიკემია)
• ჰორმონალური დისბალანსი, განსაკუთრებით ქალებში
ფაქტები, რომლებიც უნდა იცოდეთ:
• ავტოფაგია იწყება შიმშილის 14–16 საათის შემდეგ
• 24-საათიანი პერიოდული შიმშილი ამყარებს უჯრედულ დაცვას
• შიმშილის დროს ორგანიზმი ისევ იყენებს დაშლილ ცილებს, ცხიმებს და შაქრებს — ვერაფერს კარგავს
ფასტინგი = სხეულის გადატვირთვის ღილაკი? კი — მაგრამ მხოლოდ უსაფრთხო პირობებში.
ფასტინგი არ არის დიეტა ან მოდური ხრიკი — ეს არის სერიოზული ბიოლოგიური მექანიზმი, რომელიც საჭიროებს ცოდნას, სიფრთხილეს და ექიმის რჩევას.
დასკვნა:
შიმშილი — სწორად დაგეგმილი და აკონტროლებული — შეიძლება გახდეს ბუნებრივი გზა უჯრედების განახლებისა და ჯანმრთელობის გაძლიერებისთვის.
მაგრამ არ უნდა დაივიწყოთ:
ყველა სხეული განსხვავებულია და რაც ერთისთვის სასარგებლოა, სხვას შეიძლება ავნოს.
ყოველთვის გაესაუბრეთ ექიმს ან დიეტოლოგს, სანამ ფასტინგს დაიწყებთ“, - წერს გიორგი ფხაკაძე.
ასევე დაგაინტერესებთ:
🎥 „რანაირად აკეთებს ასე სწრაფად? მაგრები ხართ“ - დოდონა ნამორაძე ხვიჩა მაღლაკელიძის ვიდეოს აქვეყნებს
